ZASADY POBIERANIA I TRANSPORTU MATERIAŁÓW DO BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH I PARAZYTOLOGICZNYCH

Vademecum Pacjenta

Projekty UE i FUNDUSZE

OTWARCIE ODDZIAŁU

ZAKUPIONY SPRZĘT

REMONTY W SZPITALU

fundacja auxilium

Cennik

Menu Witryny

BIP

Centralna Rejestracja

Nocna i świąteczna opieka lekarska i pielęgniarska

Blok Operacyjny

Apteka Szpitalana

Strona Startowa

Projekty współfinansowane przez UE

Sonda

Jak oceniasz pracę personelu medycznego szpitala

	Bardzo dobrze
	Dorze
	Nie mam zdania
	Źle

Programy Zdrowotne

ZASADY POBIERANIA I TRANSPORTU MATERIAŁÓW DO BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH I PARAZYTOLOGICZNYCH

Wpisany przez Administrator

czwartek, 09 maja 2013 12:17

Usunąć cewnik z naczynia krwionośnego w warunkach pełnej aseptyki
Odciąć sterylnymi nożyczkami fragment części końcowej cewnika długości 5 cm i w warunkach pełnej aseptyki umieścić w sterylnej, plastikowej probówce lub sterylnym pojemniku
Pojemnik z pobranym materiałem dostarczyć do laboratorium

UWAGA: U pacjentów gorączkujących i/lub z objawami zakażenia uogólnionego równocześnie wykonać posiew krwi obwodowej z nowego wkłucia Przy zmianach zapalnych skóry w miejscu wkłucia cewnika (ból, obrzęk, zaczerwienienie, wyciek ropny) koniecznie pobrać wymaz z miejsca wkłucia

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

Materiał dostarczyć do Laboratorium Bakteriologicznego w czasie 1 godziny od usunięcia cewnika.
W przypadku dłuższego przechowywania, pobrany fragment cewnika umieścić w sterylnym pojemniku z 5 ml 0,9% NaCl

Pobieranie, transport kału w celu wykrywania antygenu GDH oraz toksyn Clostridium difficile
SPOSÓB POBRANIA

Próbki kału powinny zostać pobrane jak najszybciej po wystąpieniu objawów
Pobrać świeżą próbkę stolca bezpośrednio do jałowego pojemnika w ilości 2-5 ml
Badanie powinno być wykonane tylko w przypadku nieuformowanego kału (powyżej 3 wypróżnień w ciągu 24 godzin) z wyjątkiem pacjentów z objawami niedrożności jelit
Badanie twardego i uformowanego stolca jest często bezwartościowe i może potwierdzać nosicielstwo szczepów komensalnych

Pobieranie i transport materiału z dolnych dróg oddechowych do badań mikrobiologicznych
SPOSÓB POBRANIA

Materiał do badania należy pobrać rano, bezpośrednio po przebudzeniu
Pacjent powinien być na czczo po uprzednim umyciu zębów i przepłukaniu jamy ustnej i gardła przegotowaną, letnią wodą
Plwocinę pobrać w ilości co najmniej 1 ml do sterylnego pojemnika. Pojemnik otworzyć bezpośrednio przed pobraniem wyłącznie na czas napełniania materiałem
Pojemnik szczelnie zamknąć nie dotykając brzegów ani wewnętrznej strony nakrętki
Pojemnik z pobranym materiałem dostarczyć do laboratorium

UWAGA: Jeżeli odkrztuszanie jest obfite, odrzucić pierwszą porcję plwociny ,a do badań mikrobiologicznych pobrać drugą porcję pochodzącą z głębszych odcinków dróg oddechowych W przypadku trudności z uzyskaniem plwociny, odkrztuszanie można wspomóc wybraną techniką zależnie od stanu klinicznego pacjenta: nawadnianie, nebulizacja, mukoliza, fizykoterapia klatki piersiowej (oklepywanie) Ślina nie jest w tym przypadku materiałem diagnostycznym.
U pacjentów z zapaleniem płuc zaleca się rutynowe pobranie 2 posiewów krwi.
Nie jest dopuszczalne pobieranie jako plwociny wymazów z rurek intubacyjnych lub tracheostomijnych (możliwość oceny kolonizacji, a nie zakażenia).
W szczególnych przypadkach (np. pacjent z założoną na stałe rurką tracheostomijną) dopuszcza się pobranie materiału poprzez odessanie treści przez rurkę po wcześniejszym wykonaniu toalety rurki

Wydzielina oskrzelowa:

Wydzielina odsysana jest u pacjentów zaintubowanych
Wprowadzić cewnik do odsysania (jałowo nie dotykając jego końca) przez rurkę intubacyjną
Zaaspirować do cewnika wydzielinę nie odsysając jej zupełnie
Odciąć końcówkę cewnika(ok.2-3 cm.) i umieścić w jałowym pojemnku

Bronchoaspirat:

Po wprowadzeniu bronchofiberoskopu wydzielina pobrana jest za pomocą szczoteczki specjalnie osłoniętej przed zanieczyszczeniem
Szczoteczka umożliwia pobranie próbki z oskrzela bez ryzyka kontaminacji w trakcie przesuwania bronchofiberoskopu przez górne drogi oddechowe.
Pobrany materiał należy natychmiast umieścić w probówce zawierającej roztwór Ringera lub bulion bez dodatków konserwujących.

Popłuczyny pęcherzykowo-oskrzelowe (BAL): Do pobierania używa się najczęściej jałowego płynu Ringera, użycie jałowego roztworu soli fizjologicznej może hamować wzrost niektórych drobnoustrojów, np.Proteus sp.

Aspiracja przeztchawicza: Zalecana w przypadku niemożności wykonania bronchoskopii, gdy istnieje podejrzenie o zakażenie bakteriami beztlenowymi lub podejrzenia nekrotycznego zapalenia płuc.

Płyn opłucnow:

Materiał pobiera się za pomocą punkcji , po ustaleniu poziomu płynu
Pobrany płyn wstrzyknąć do podłoży stosowanych do posiewu krwi.( patrz instrukcja posiew krwi)

W przypadku zapalenia płuc o etiologii Streptococcus pneumoniae bakteriemia występuje u 30% chorych, przy zakażeniach pałeczkami Gr- znacznie częściej

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

Materiał dostarczyć w możliwie najkrótszym czasie od pobrania
W godzinach wieczornych i nocnych pobrane do podłoży płynnych próbki płynów dostarczyć do Pracowni Serologii lub przechowywać w temp.pokojowej do dnia następnego

Pobieranie, transport materiału z dolnych dróg moczowo – płciowych do badań mikrobiologicznych
SPOSÓB POBRANIA
Wymaz / wydzielina z cewki moczowej

Ujście cewki moczowej oczyścić za pomocą sterylnego gazika nasączonego 0,9%NaCl a następnie osuszyć suchym, sterylnym gazikiem
Wprowadzić do światła cewki sterylną wymazówkę na głębokość ok. 2 cm. Pobrać materiał obracając wymazówką około 10-20 sekund
Próbki dostarczyć do laboratorium

Wymaz z kanału szyjki macicy i sklepienia pochwy

Wprowadzić wziernik jednorazowego użytku
Sterylnym gazikiem usunąć nadmiar wydzieliny i śluzu
Jałową wymazówką pobrać materiał z kanału szyjki macicy lub śluzówki sklepienia pochwy (zwłaszcza z miejsc zmienionych makroskopowo). Przy podejrzeniu waginozy bakteryjnej pobrać wymaz z przedniego sklepienia pochwy
Wydzielinę zaabsorbowaną na wymazówce umieścić w podłożu transportowym

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

Materiał należy dostarczyć w możliwie najkrótszym czasie od pobrania

Pobieranie i transport materiału z górnych dróg oddechowych do badań mikrobiologicznych
MATERIAŁ Wymaz z jamy ustnej

Pacjent powinien być na czczo
Przepłukać jamę ustną i gardło przegotowaną, letnią wodą. Jeżeli w jamie ustnej znajduje się proteza należy ją wyjąć przed rozpoczęciem higieny jamy ustnej
Skierować jasne światło w stronę jamy ustnej pacjenta
Za pomocą jałowej wymazówki pobrać materiał z owrzodzeń i nalotów na błonach śluzowych jamy ustnej ,języka, dziąseł. Unikać dotykania powierzchni zdrowej tkanki
Wymazówkę z pobranym materiałem umieścić w jałowej probówce.
Probówkę z pobranym materiałem dostarczyć do laboratorium

Wymaz z gardła i migdałków

Pacjent powinien być na czczo
Przepłukać jamę ustną i gardło przegotowaną letnią wodą
Skierować jasne światło w stronę jamy ustnej pacjenta
Szpatułką docisnąć język ku dołowi w celu uwidocznienia miejsca pobrania materiału
Pobrać materiał jałową wymazówką z miejsc zmienionych chorobowo wraz z wydzieliną. Nie dotykać języka i języczka podniebiennego, błony śluzowej jamy ustnej, nie zanieczyścić wymazówki śliną
Wymazówkę z pobranym materiałem umieścić w jałowej probówce transportowej
Probówkę z pobranym materiałem dostarczyć do laboratorium

UWAGA: W przypadku suchych błon śluzowych wymazówkę zwilżyć roztworem 0,9% NaCl W przypadku podejrzenia grzybicy górnych dróg oddechowych pobrać dodatkowy wymaz w celu wykonania preparatu.

Wymaz z krtani (nagłośni)

Wprowadzić (przy użyciu wziernika krtaniowego) sterylną wymazówkę zwilżoną 0,9% NaCl do przestrzeni międzywięzadłowej lub krtaniowej powierzchni nagłośni
Wymazówkę umieścić w podłożu transportowym

Wymaz z nosa

Wprowadzić jałową wymazówkę do nozdrza pacjenta na głębokość 2 cm
Wykonując energiczne ruchy obrotowe wymazać błonę śluzową nosa
Wymazówkę z pobranym materiałem umieścić w jałowej probówce bez dotykania wacikiem ścian probówki.
Materiał pobrać z obu nozdrzy pacjenta na odrębne wymazówki

UWAGA: W przypadku przesuszonych błon śluzowych wymazówkę należy zwilżyć roztworem 0,9% NaCl

Wymaz z jamy nosowo-gardłowej

Pacjent powinien być na czczo
Uprzednio przepłukać jamę ustną i gardło przegotowaną letnią wodą
Wprowadzić delikatnie cienką elastyczną wymazówkę poprzez kanał nosowy (wzdłuż przegrody nosowej) do tylnej ściany gardła
Wykonywać wymazówką powolne ruchy ku dołowi i ku górze, tak aby zaabsorbować wydzielinę

UWAGA: Wymaz z jamy nosowo-gardłowej pobiera się przy badaniu nosicielstwa Neisseria meningitidis i szczepów epidemicznych.

Punktat z zatok obocznych nosa

Materiał do badania pobiera laryngolog poprzez nakłucie zatoki i aspirację treści obecnej w zatoce
Punktat wprowadzić do podłoża Bactec (załącznik NR 2)

UWAGA: W przypadku zapalenia zatok wiarygodną próbkę materiału uzyskuje się jedynie poprzez aspirację treści obecnej w zatoce

WYMAZ Z UCHA: Ucho zewnętrzne

Przed pobraniem materiału skórę ucha oczyścić sterylnym gazikiem nasączonym preparatem do dezynfekcji skóry i odczekać do wyschnięcia
Jałową wymazówką, osobną dla każdego ucha, zwilżoną 0,9% NaCl pobrać treść z zewnętrznego kanału ucha unikając kontaktu ze zdrową skórą przewodu słuchowego
Wymazówkę wprowadzić do podłoża transportowego i dostarczyć do laboratorium

Ucho środkowe

Przed pobraniem materiału skórę ucha oczyścić sterylnym gazikiem nasączonym preparatem do dezynfekcji skóry i odczekać do wyschnięcia
W przypadku perforacji lub nacięcia błony bębenkowej materiał do badania pobiera wyłącznie laryngolog zbierając płyn wysiękowy jałową wymazówką przez wziernik po uprzednim oczyszczeniu przewodu słuchowego zewnętrznego ucha z zaschniętej wydzieliny. Pobrany materiał umieścić w podłożu transportowym.
Przy nieuszkodzonej błonie bębenkowej pobrać płyn techniką nakłucia i aspiracji. Przenieść do sterylnego pojemnika lub wprowadzić do podłoża Bactec Peds Plus/F

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

Materiał dostarczyć w możliwie najkrótszym czasie od pobrania do Laboratorium Bakteriologicznego
Do czasu transportu pobrany materiał przechowywać w temperaturze pokojowej

Pobieranie, transport kału do badań wykrywającą obecność krwi utajonej w kale
POBIERANIE

Do badania stosować próbki kału pobrane do czystego pojemnika
Próbki można przechowywać do 7 dni w temp. 2-8º C
Z uwagi na możliwość wystąpienia fałszywie dodatnich wyników , do badania nie należy używać próbek pobranych podczas menstruacji oraz 3 dni po jej zakończeniu, gdy pacjent cierpi na krwawiące hemoroidy lub gdy wykrywa się krew w moczu
Alkohol, aspiryna , i inne leki przyjmowane w nadmiarze mogą powodować podrażnienia i krwawienie z przewodu pokarmowego. Substancje te należy odstawić na co najmniej 48 godzin przed pobraniem próbki
Test nie wymaga stosowania przez pacjenta żadnej specjalnej diety

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

Transportować w temperaturze otoczenia

Pobieranie, transport krwi da badań mikrobiologicznych
ZALECENIA OGÓLNE

Krew pobrać przed rozpoczęciem antybiotykoterapii lub przed podaniem kolejnej dawki leku, przy możliwie najniższym stężeniu w surowicy stosowanych antybiotyków
Krew pobrać ok. 30-60 min. przed spodziewanym szczytem gorączki (niespecyficzne objawy np. dreszcze). Gdy nie można przewidzieć czasu wystąpienia skoku gorączki materiał pobrać jak najszybciej po stwierdzeniu faktu narastania gorączki. Nie zaleca się pobierania krwi na „szczycie gorączki”
Jedną próbkę krwi posiewać zawsze na 2-3 podłoża uwzględniając tlenowe i beztlenowe warunki hodowli
Czas pobrania i liczba badań krwi uzależniona jest od sytuacji klinicznej: posocznica, ostre choroby gorączkowe
optymalnie 2 próbki krwi z niezależnych, anatomicznie oddzielonych miejsc wkłucia (prawa ręka, lewa ręka) pobrane bezpośrednio po sobie przed rozpoczęciem terapii empirycznej

Zapalenie wsierdzia:

ostre: 3 próbki z 3 różnych wkłuć w ciągu 1-2 godz. przed wdrożeniem antybiotykoterapii
podostre: 3 próbki z 3 różnych wkłuć w ciągu doby. Jeśli posiew jest ujemny - powtórzyć po 24 godz. Inna metoda to 4 próbki krwi w ciągu 24-48 godz. pobierane w odstępach nie krótszych niż 1-godz.

Gorączka o nie ustalonej etiologii:

2-3 próbki krwi z różnych wkłuć (4-6 hodowli w ciągu 48 godzin) w odstępach nie dłuższych niż 1 godz. zawsze przed podaniem następnej dawki antybiotyku, jeżeli prowadzone jest leczenie.
Powtórzyć posiewy po 24 i 48 godz. w przypadku braku wzrostu drobnoustrojów

Krew pobrać bezpośrednio z żyły. W przypadku diagnostyki zakażeń linii naczyniowych oraz bakteriemii odcewnikowych należy pobrać krew z cewników i dojść założonych na stałe Stosować odpowiedni rodzaj podłóż do posiewu krwi zgodnie z instrukcją (Załącznik nr4)

UWAGA: Nie umieszczać napisów na kodzie kreskowym. Nie należy używać butelek o zmienionym wyglądzie pożywki (zmętnienie, zmiana barwy,strąty itp.) oraz po terminie ważności Nie naklejać plastrów na butelki. Butelki przechowywać w temperaturze pokojowej (15-300C).

SPOSÓB POBRANIA

Przeprowadzić higieniczną dezynfekcję rąk zgodnie z procedurą obowiązującą w Szpitalu Powiatowym w Zawierciu
Nałożyć rękawice medyczne niesterylne
Zdjąć plastikową nasadkę butelki z zachowaniem sterylności gumowej części korka
Założyć opaskę uciskową
Okolicę miejsca wkłucia przetrzeć sterylnym gazikiem nasączonym preparatem do dezynfekcji skóry obowiązującym w Szpitalu Powiatowym w Zawierciu Odczekać do wyschnięcia skóry. Ponownie okolicę miejsca wkłucia przetrzeć nowym sterylnym gazikiem nasączonym preparatem dezynfekcyjnym. Odczekać do wyschnięcia skóry
Pobrać krew w ilości odpowiedniej do rodzaju podłoży, z pojedynczego wkłucia żylnego nie dotykając palcem okolicy skóry poddanej dezynfekcji
Krew wstrzyknąć ostrożnie i powoli do każdej butelki nie zmieniając uprzednio igły
Po wyjęciu igły z butelki powierzchnię korka zdezynfekować i pozostawić do wyschnięcia. Nie jest wymagane dodatkowe zabezpieczenie korka na czas transportu
Delikatnie wymieszać zawartość butelki w celu uniknięcia wytworzenia się skrzepów

Kontrola podłoża transportowo-hodowlanego przed posiewem
Przed użyciem każda butelka powinna być skontrolowana:

Pod kontem kontaminacji: widoczne zmętnienie podłoża , uwypuklenie lub zapadnięcie powierzchni korka butelki, ślady przecieku
Pod kątem uszkodzenia lub pogorszenia jakości: widoczne zaniecz‑nie, zmiana koloru, (ściemnienie), ślady pęknięcia szyjki butelki lub zewnętrznej osłony, niedostateczna szczelność butelki

Nie wolno używać butelek wykazujących zanieczyszczenia. W butelce z zanieczyszczeniem może dojść do zwiększonego ciśnienia.

UWAGA:

Przy pobieraniu krwi w kierunku bakterii tlenowych i beztlenowych w pierwszej kolejności przenieść próbkę do butelek przeznaczonych do hodowli bakterii w warunkach beztlenowych tak aby powietrze ze strzykawki nie dostało się do tych butelek, a następnie do butelek przeznaczonych do hodowli bakterii i grzybów w warunkach tlenowych

W szczególnych przypadkach (problemy z pobraniem odpowiedniej ilości krwi) u pacjentów dorosłych należy zastosować butelkę pediatryczną w celu zachowania proporcji objętości krwi i podłoża

W przypadku nieudanego wkłucia każdorazowo zmienić igłę na nową

Jeżeli konieczne jest palpacyjne powtórne lokalizowanie naczynia, należy zmienić rękawiczki i powtórzyć dezynfekcję miejsca wkłucia

U pacjentów z założonym centralnym cewnikiem naczyniowym, podejrzanych o infekcję odcewnikową krew na posiew pobrać jednoczasowo z żyły obwodowej i cewnika centralnego. Przy pobieraniu krwi z cewnika centralnego odciągnąć i odrzucić 2 ml krwi przed pobraniem właściwej próbki

Na skierowaniu podać datę i godzinę pobrania

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

Butelki z pobranym materiałem niezwłocznie dostarczyć do laboratorium
W godzinach wieczornych i nocnych pobrane próbki krwi dostarczyć do Pracowni Serologii lub przechowywać w temp. pokojowej do dnia następnego

Pobieranie i transport materiału do badań mikologicznych
SPOSÓB POBRANIA
Włosy, brwi, rzęsy Pobrać co najmniej 10 –12 zakażonych włosów zarówno z centralnych miejsc objętych zmianami klinicznymi, jak i z części obwodowych. Materiał powinien zawierać korzenie włosów, zawartość czopów mieszkowych oraz łuski skórne. Zakażone włosy wyrwać jałową pincetą i umieścić na płytce Petriego

Paznokcie Materiał do badań pobierać z miejsca na granicy części zdrowej płytki paznokciowej i zmienionej chorobowo (największe prawdopodobieństwo pobrania żywych, aktywnych fragmentów grzybów) Zebrać materiał spod paznokcia i jałowym skalpelem zeskrobać bardzo drobne opiłki zmienionego paznokcia na płytkę Petriego W podejrzeniu kandydozy paznokci i wałów paznokciowych do badania pobrać zarówno opiłki paznokciowe na płytkę jak i wydzielinę spod wału paznokciowego jałową wymazówką

Skóra Materiał w postaci łusek skórnych pobrać skalpelem przez zeskrobanie na płytkę Petriego przede wszystkim z obwodu zmiany chorobowej (obrzeża wykwitu), gdyż w tym miejscu stwierdza się żywe strzępki grzybni W przypadku występowania na skórze więcej niż jednego ogniska pobrać materiał ze wszystkich zmian chorobowych. W przypadku bardzo licznych ognisk na skórze pobrać materiał ze zmiany, która pojawiła się pierwsza (pierwotne ognisko grzybicze)

Wały paznokciowe Jałową wymazówkę zwilżyć 0,9% NaCl (sól fizjologiczna) lub wodą do iniekcji. Nadmiar płynu usunąć z wacika przyciskając go do wewnętrznej ściany probówki Pobrać wydzielinę wydostającą się spod wału paznokciowego Wymazówkę wprowadzić do podłoża transportowego

UWAGA: Materiał do badania pobiera wyłącznie osoba przeszkolona w pobieraniu materiału w grzybicach powierzchniowych. Niedopuszczalne jest samodzielne pobranie materiału przez pacjenta! Przerwa w stosowaniu doustnych leków przeciwgrzybiczych wynosi co najmniej 3 miesiące, a preparatów miejscowych, w tym środków odkażających 3 do 4 tygodni Materiał w postaci łusek skórnych, opiłków paznokciowych i włosów pobierać za pomocą sterylnych narzędzi (nożyczki, skalpele itp.) do jałowych płytek Petriego, osobno z każdego badanego ogniska chorobowego W przypadku pobierania materiału pochodzącego z kilku ognisk chorobowych na skórze, nie sugerować się dostępnością i widocznością zmiany chorobowej!

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

Materiał dostarczać do laboratorium w jałowych płytkach Petriego zabezpieczonych taśmą samoprzylepną

Pobieranie , transport moczu do badań mikrobiologicznych
SPOSÓB POBRANIA
Metoda „ środkowego strumienia”

Umyć ręce wodą i mydłem, osuszyć jednorazowym ręcznikiem
Umyć zewnętrzne narządy płciowe wodą z mydłem a następnie dokładnie spłukać dużą ilością wody. Osuszyć jednorazowym ręcznikiem papierowym
Oddać pierwszą porcję moczu do muszli , a następnie, nie przerywając strumienia moczu, pobrać co najmniej 5 ml ze środkowego strumienia bezpośrednio do sterylnego, plastikowego pojemnika nie dotykając jego brzegów ani wewnętrznej powierzchni
Szczelnie zamknąć pojemnik, unikając dotykania wewnętrznej stroną nakrętki
Pobrany materiał dostarczyć do laboratorium

UWAGA: Do badania przeznaczyć mocz poranny, który przebywał w pęcherzu moczowym minimum 4-6 godz. (Wyjątek noworodki i niemowlęta)
W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się pobranie moczu o dowolnej porze

Pobieranie moczu z cewnika jednorazowego:

Wykonać toaletę zewnętrznych narządów moczowo płciowych
Wprowadzić cewnik do cewki moczowej
Pierwszą porcję wypływającego moczu odprowadzić do przygotowanego naczynia. Drugą porcję moczu ok 5-10 ml pobrać do sterylnego pojemnika
Szczelnie zamknąć pojemnik unikając dotykania z wewnętrznej stroną nakrętki

UWAGA: Pobranie moczu przez cewnik zalecane jest u pacjentów nie współpracujących z personelem (np. chorzy nieprzytomni), chorych leżących, u chorych z nawracającymi zakażeniami i wątpliwymi wynikami badań moczu, ze wskazań klinicznych. Pobranie moczu do badania mikrobiologicznego powinno być wykonane przez nowo założony cewnik. Aby uzyskać próbkę najlepszej jakości należy pobrać ok. 30 ml moczu po wymianie cewnika na nowy.
Nigdy nie pobierać do badania mikrobiologicznego próbki moczu z worka zbierającego mocz!
Cewniki moczowe nie powinny być badane mikrobiologicznie. Wyhodowane szczepy mogą świadczyć jedynie o kolonizacji.

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

Próbkę moczu dostarczyć najpóźniej do 2 godzin od pobrania

Pobieranie, transport materiału z odbytu do badań mikrobiologicznych
ZALECENIA OGÓLNE Wymaz z odbytu:

Wymaz z odbytu może być lepszym materiałem niż próbka kału przy zakażeniu wywołanym przez drobnoustroje inwazyjne namnażające się w błonie śluzowej jelita grubego i odbytnicy takie jak Shigella (pałeczki czerwonki)
W każdym przypadku wymaz musi być pobrany prawidłowo tj. muszą się w nim znaleźć złuszczone komórki błony śluzowej, powinien być widoczny ślad treści jelitowej
Wskazania do pobierania wymazu z odbytu (poza podejrzeniem czerwonki) są w zasadzie ograniczone do sytuacji gdy:

badanie musi być przeprowadzone jak najwcześniej w celu wszczęcia postępowania przeciwepidemicznego
próbka jest pobierana dla celów epidemiologicznych przy przyjmowaniu pacjenta do szpitala np. wykrywanie nosicielstwa enterokoków opornych na wankomycynę
jeżeli u chorych nie można uzyskać próbek kału

SPOSÓB POBRANIA

Wykonać higieniczną dezynfekcję rąk i założyć rękawice medyczne niesterylne
Ostrożnie wprowadzić wymazówkę poza zwieracz odbytu na głębokość około 2-4 cm
Stosując ucisk rotacyjny pobrać materiał ze ścian odbytu i krypt
Umieścić wymazówkę w podłożu transportowym
Pobraną próbkę dostarczyć do laboratorium

Pobierania,transport, materiałów do badań mikrobiologicznych – ogólne zasady
OGÓLNE ZASADY

Materiał pobierany do badań mikrobiologicznych powinien być adekwatny do toczącego się procesu .Ilość (krew, kał ,plwocina) i objętość pobranych próbek musi umożliwiać wykonanie pełnego badania mikrobiologicznego (posiew , preparat, test lateksowy)
Próbki pobiera się bezpośrednio do odpowiednich pojemników i podłoży zgodnie z procedurą. LA/B.1.1 Wykaz stosowanych probówek, pojemników do badań mikrbiologicznych.z użyciem jałowego sprzętu
Materiał diagnostyczny należy pobrać przed podaniem antybiotyków we wczesnym okresie choroby
W przypadku stosowanej antybiotykoterapii krew , płyny ustrojowe należy pobrać do podłoży zawierających substancje hamujące ich działanie lub pobrać materiał przed podaniem następnej dawki antybiotyku
Badanie kontrolne należy wykonać 4-5 dni od zakończenia leczenia
Każdy materiał pobierany do badań powinien być traktowany jako materiał zakaźny
Materiał do badań mikrobiologicznych pobiera lekarz, przeszkolona pielęgniarka, diagnosta laboratoryjny
W przypadku, kiedy materiał do badań pobiera sam pacjent musi on zostać poinformowany o prawidłowym sposobie pobrania materiału przez przeszkoloną pielęgniarkę z oddziału, poradni przyszpitalnej lub personel Laboratorium Bakteriologicznego. ( sposób pobierania, przechowywania, transportu materiału znajduje się na str..Szpitala Powiatowego w Zawierciu zakładka laboratorium)
Osoba pobierająca materiał stosuje nową parę rękawic jednorazowych przy każdym pacjencie. Przed założeniem rękawic medycznych należy wykonać higieniczną dezynfekcję rąk
Przed pobraniem materiału osoba pobierająca weryfikuje tożsamość pacjenta, opisuje pojemnik przed umieszczeniem w nim próbki podając imię nazwisko pacjenta , oddział oraz rodzaj materiału
Po pobraniu materiału osoba pobierająca składa na skierowaniu podpis potwierdzający pobranie materiału zgodnie z procedurą
Pobrane materiały należy dostarczyć do laboratorium. Po godzinach pracy laboratorium pobrany materiał należy przechowywać zgodnie z zaleceniami zawartymi w procedurze LA/B1.1, dotyczącymi poszczególnych materiałów biologicznych
Materiał jest transportowany w zamkniętych probówkach lub pojemnikach, w zamkniętym opakowaniu zbiorczym, oznakowanym „materiał zakaźny” przez przeszkolone pielęgniarki
Materiał jest transportowany w warunkach niezmieniających jego właściwości
Uwzględniając czas transportu oraz temperaturę zgodnie z obowiązującymi procedurami
Należy unikać transportu materiału pobranego do strzykawek zabezpieczonych igłami z powodu dużego ryzyka zakłucia.
Materiał do laboratorium powinien być przekazany łącznie ze skierowaniem (Zał nr 1) zawierającym następujące dane :

imię i nazwisko pacjenta, pesel/datę urodzenia
nr. księgi głównej
jednostka kierująca:oddział/poradnia – pieczątka
dane na temat antybiotykoterapii
rodzaj materiału do badania (miejsce pobrania)
data i godzina pobrania materiału
podpis i pieczątka lekarza prowadzącego
podpis osoby pobierającej materiał do badania

W przypadku wątpliwości związanych z pobieraniem, przechowywaniem oraz transportem materiałów do badań mikrobiologicznych informację można uzyskać w Medycznym Laboratorium Diagnostycznym pod numerem tel. 32 67 40 220 w godzinach:

poniedziałek - piątek:	8 - 17
sobota - niedziela:	8 - 13

Pobieranie, transport kału do badań parazytologicznych i wirusologicznych
SPOSÓB POBRANIA

Kał do badań parazytologicznych należy pobierać przed leczeniem
W przypadku leczenia np. lekami przeciwbiegunkowymi, antybiotykami, olejem rycynowym badanie wykonać po upływie kilku dni od zakończenia kuracji (przy stosowaniu antybiotyków okres ten wydłuża się do 2-3 tygodni)
Materiał pobierać 3-krotnie w odstępach 3-5 dni
Kał powinien być oddawany do czystych i suchych pojemników
Nie zaleca się pobierania próbek kału oddanego na ziemię lub do muszli klozetowej
Próbka kałowa przeznaczona do wykrywania pasożytów powinna być reprezentatywna
Powinna zawierać śluz krew i inne nieprawidowości
Stolce uformowane można przechowywać 24 godz. np. w lodówce, stolce luźne, biegunkowe lub po środkach przeczyszczających należy badać natychmiast

Metoda przylepca celofanowego (w kierunku owsicy) Materiał pobiera się rano , przed podmyciem. Kawałek taśmy przeźroczystej przykłada się do skóry po rozchyleniu pośladków. Po pobraniu materiału taśmę przykleja się do szkiełka podstawowego Szkiełko owija się kilkoma warstwami ręcznika jednorazowego aby nie uległo zniszczeniu podczas transportu.

Pobieranie kału - diagnostyka Giardia lamblia wykrywanie antygenu w kale Próbkę kału należy pobierać od pacjenta do pojemnika z łopatką jak najszybciej po rozpoznaniu symptomów choroby. W razie konieczności dłuższego przechowywania próbek należy je zamrozić do temp. -20˚C. Nie zamrażać ponownie rozmrożonej próbki.

Pobieranie kału w kierunku rota i adenowirusów Próbki kału powinny być pobierane do jałowych pojemników w ilości 1-2 ml. lub 1-2 gramy.
Przekazać próbki do laboratorium , jeżeli nie można dostarczyć próbek mogą być przechowywane w temp.2-8˚C do 24 godzin.

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

Transportować w temperaturze otoczenia

Pobieranie, transport płynu mózgowo-rdzeniowego do badań bakteriologicznych
SPOSÓB POBRANIA

Wykonać higieniczną dezynfekcję rąk zgodnie z procedurą obowiązującą w Szpitalu Powiatowym w Zawierciu
Zdezynfekować okolicę nakłucia lędźwiowego zgodnie z procedurą obowiązująca w Szpitalu Powiatowym w Zawierciu
W warunkach pełnej aseptyki pobrać 2-3 ml płynu mózgowo-rdzeniowego do sterylnej plastikowej probówki
Po pobraniu probówkę szczelnie zamknąć
Koniecznie wraz z płynem mózgowo-rdzeniowym pobrać krew na posiew w celu zwiększenia czułości badania!!!
W godzinach wieczornych i nocnych pobrać płyn do ogrzanego podłoża do temp.37˚C (Bactec Peds Plus F) oraz jałowej probówki(bakterioskopia). Pobrany materiał dostarczyć. Pracowni Serologii

UWAGA: Płyn mózgowo- rdzeniowy należy zawsze pobierać przed podaniem antybiotyku.
W przypadku pobierania płynu mózgowo-rdzeniowego do dwóch probówek ( bad ogólne oraz bad. mikrobiologiczne) , do badań mikrobiologicznych przeznaczyć płyn z drugiej probówki!
Pobranie płynu mózgowo-rdzeniowego jedynie do butelki z płynnym podłożem namnażającym uniemożliwia wykonanie testu lateksowego i preparatu bezpośredniego.
W przypadku pobrania małej ilości płynu mózgowo-rdzeniowego, wystarczającej do wykonania tylko jednego badania, mikrobiologicznego lub analitycznego, lekarz powinien zdecydować, wyniki którego z nich będą bardziej przydatne w leczeniu chorego

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT Płyn pobrany do probówki dostarczyć w czasie nie przekraczającym 15 min. w temp. +37oC do laboratorium

UWAGA: Płyn mózgowo-rdzeniowy przechowywany w lodówce nie nadaje się do badania bakteriologicznego (posiew)!
Pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego lub innego płynu ustrojowego jest wykonywane przez lekarza.

Pobieranie, transport materiałów do badań mikrobiologicznych
SPOSÓB POBRANIA
Materiał z ran powierzchniowych, owrzodzeń, odleżyn

Skórę w okolicy zmiany ropnej należy starannie odkazić 70% alkoholem
Pobrać wymaz z najgłębszych warstw (dno zmiany) sterylną wymazówką na podłoże transportowe

Materiał z otwartych ognisk: ropień otwarty, przetoka, drenująca rana

Skórę w okolicy zmiany ropnej należy starannie odkazić 70% alkoholem
Jeżeli to możliwe pobrać przez aspirację przy użyciu sterylnej strzykawki i igły. W przypadku małej ilości materiału (mniej niż 1 ml) można zastosować pobranie na podłoże transportowe.

Ropień zamknięty, głębokie owrzodzenie

Skórę nad ropniem przemyć alkoholem i pozostawić do wyschnięcia
Po otwarciu ropnia odrzucić pierwszą porcję ropy, drugą porcję zaaspirować do strzykawki (przy dużej ilości materiału) lub pobrać sterylnymi wymazówkami i przenieść aseptycznie do podłoży transportowych.

Materiał z otwartych ognisk: ropień otwarty, przetoka, drenująca rana

Pobrać przez aspirację igłą wprowadzoną jak najgłębiej do światła drenu celem uniknięcia pobrania próbki zanieczyszczonej drobnoustrojami z otoczenia. Wymazy pobrane z drenów mają małą przydatność diagnostyczną

UWAGA: Przed pobraniem materiału ropnego należy oczyścić miejsce i okolicę pobrania w celu uzyskania najwłaściwszego materiału do badania Należy pamiętać o większej wartości diagnostycznej materiału płynnego lub tkanki niż wymazu.
W przypadku podejrzenia zgorzeli gazowej dodatkowo pobrać materiał sterylną wymazówką zwilżoną roztworem 0,9% NaCl bez podłoża transportowego w celu wykonania preparatu bezpośredniego ( Pobrany materiał umieścić w sterylnej probówce)
W przypadku pobrania małej ilości płynu mózgowo-rdzeniowego, wystarczającej do wykonania tylko jednego badania, mikrobiologicznego lub analitycznego, lekarz powinien zdecydować, wyniki którego z nich będą bardziej przydatne w leczeniu chorego

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

Materiał dostarczyć w możliwie najkrótszym czasie od pobrania do laboratorium
Do czasu transportu pobrany materiał pozostawić w temperaturze pokojowej

Pobieranie, transport materiału z worka spojówkowego do badań mikrobiologicznych
SPOSÓB POBRANIA Wydzielina ze spojówek:

Dokładnie odciągnąć dolną i/lub górną powiekę
Ostrożnie pobrać wydzielinę z worka spojówkowego jałową wymazówką pocierając wewnętrzną powierzchnię powieki dolnej i/lub górnej w kierunku od zewnętrznego kącika do wewnętrznego. Wydzielinę z worka spojówkowego pobrać wymazówką oddzielnie z każdego oka
W przypadku braku wydzieliny można pobrać materiał ze spojówek przez umieszczenie w worku spojówkowym jałowych jedwabnych nici ,które po nasyceniu wkłada się jałowo do probówek lub płynnych podłoży transportowych

UWAGA: Materiału do badań mikrobiologicznych z oka nie pobierać w ciągu 4 godzin po jego przepłukaniu lub wprowadzeniu do worka spojówkowego środków o działaniu przeciwbakteryjnym

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

Materiał dostarczyć w możliwie najkrótszym czasie od pobrania do Laboratorium Bakteriologicznego
Do czasu transportu pobrany materiał pozostawić w temperaturze pokojowej

Kontrola skuteczności sterylizacji przy użyciu testów biologicznych
SPOSÓB WYKONANIA

Testy umieścić w miejscach najtrudniej dostępnych dla czynnika sterylizującego
Test służący jako kontrola nie jest poddawany procesowi sterylizacji
Przeprowadzić proces sterylizacji
Po zakończeniu procesu sterylizacji wyjąć test z autoklawu i umieścić w papierowej kopercie
Oddzielnie zapakować kontrolny test
Wypełnić skierowanie , zawierające nast. Informacje:

data wykonania sterylizacji
czas sterylizacji
parametry sterylizacji
nazwa (typ) i numer fabryczny urządzenia
miejsce umieszczenia testu (półka nr)
test- numer serii, data ważności – ilość testów
imię i nazwisko osoby wykonującej sterylizację

PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

Testy transportować w oddzielnie zapakowanych kopertach papierowych
Testy nie poddane inkubacji w ciągu 2 godzin przechowywać do 24 godzin w temp. 2-8ºC

Poprawiony: wtorek, 10 marca 2015 10:05